Τι είναι το σύμφωνο συμβίωσης;
Το σύμφωνο συμβίωσης είναι η συμφωνία μεταξύ δύο ενηλίκων, ανεξαρτήτως φύλου η οποία κατοχυρώνει νομικά τον δεσμό τους (συμβίωση) και ρυθμίζει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις μεταξύ τους.
Ποια είναι η διαδικασία για το σύμφωνο συμβίωσης και τα δικαιολογητικά;
Η διαδικασία για την πραγματοποίηση σύμφωνου συμβίωσης είναι η εξής:
- εύρεση συμβολαιογράφου και σύνταξη του συμφώνου (συνίσταται η συμβουλή από δικηγόρο για την πλήρη ενημέρωση κάθε δυνατότητας και όρου αυτού)
- υπογραφή του συμφώνου ενώπιον του συμβολαιογράφου
- κατάθεση αντιγράφου αυτού στο Ληξιαρχείο του τόπου κατοικίας αυτών
Τα δικαιολογητικά που χρειάζονται για τη σύναψη του συμφώνου συμβίωσης είναι τα εξής:
- ταυτότητα/διαβατήριο,
- διεύθυνση μόνιμης κατοικίας,
- αριθμό Δημοτολογίου,
- Αριθμό Φορολογικού Μητρώου (Α.Φ.Μ.) και Δ.Ο.Υ.,
- Αριθμό Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (Α.Μ.Κ.Α.),
- πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης
- αναφορά του συνταξιοδοτικού φορέα ασφάλισης και του επαγγέλματος
Η έναρξη της ισχύς του συμφώνου αρχίζει με την υποβολή του στο Ληξιαρχείο.
Πώς λύνεται το σύμφωνο συμβίωσης;
Το σύμφωνο συμβίωσης μπορεί να λυθεί:
- με συμφωνία των μερών, που γίνεται αυτοπροσώπως (δε χωρεί πληρεξουσιότητα) με συμβολαιογραφικό έγγραφο,
- με μονομερή συμβολαιογραφική δήλωση (εφόσον έχει επιδοθεί προηγουμένως με δικαστικό επιμελητή πρόσκληση για συναινετική λύση στο άλλο μέρος και έχουν παρέλθει τρεις (3) μήνες από την επίδοσή του) και
- αυτοδικαίως, αν συναφθεί γάμος μεταξύ των μερών.
Ποια είναι η διαφορά στα δικαιώματα μεταξύ γάμου και συμφώνου συμβίωσης;
Η σημαντικότερη διαφορά μεταξύ γάμου και συμφώνου συμβίωσης βρίσκεται στο τρόπο σύναψης και στο τρόπο λύσης του. Όσον αφορά τις διαφορές στα δικαιώματα μεταξύ των δύο μπορούμε να επισημάνουμε τα εξής:
- Ως προς το επώνυμο: Στον γάμο οι σύζυγοι μπορούν να προσθέτουν ληξιαρχικά στο επώνυμό τους το επώνυμο του συζύγου, στο σύμφωνο συμβίωσης το επώνυμο δεν μεταβάλλεται νομικά, αλλά μπορεί κάθε μέρος να χρησιμοποιεί “κοινωνικά” (δηλαδή άτυπα) το επώνυμο του συντρόφου.
- Ως προς τα κληρονομικά δικαιώματα: Όσοι έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης έχουν τα ίδια δικαιώματα με όσους έχουν προχωρήσει σε γάμο. Μια διαφορά είναι στο σύμφωνο συμβίωσης μπορεί το ένα μέρος να παραιτηθεί από το δικαίωμα στη νόμιμη μοίρα, ενώ στο γάμο αυτό δεν είναι δυνατόν.
- Ως προς το δικαίωμα ασφαλιστικής κάλυψης ή συνταξιοδότησης λόγω θανάτου: Αν και αρχικά υπήρξαν περίπτωσης άρνησης απονομής σύνταξης χηρείας, η πρακτική αυτή έχει ανατραπεί και υπάρχει ισότητα μεταξύ γάμου και συμφώνου συμβίωσης.
- Ως προς το δικαίωμα διατροφής σε περίπτωση χωρισμού: Δεν υπάρχει διαφορά ως προς τη διατροφή μεταξύ αυτών που έχουν προχωρήσει σε σύμφωνο συμβίωσης και αυτών που έχουν συνάψει γάμο. Αν στο κείμενο του συμφώνου, υπάρξει όρος περί παραίτησης από το δικαίωμα δικαιώματος διατροφής αυτός είναι άκυρος και δεν επηρεάζεται η σχετική αξίωση.
- Ως προς την υιοθεσία παιδιών: Υποστηρίζεται βάσιμα ότι και όσοι έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης μπορούν να προβούν σε τεκνοθεσία.
