Πλαστογραφία: Ποινή & Υπεράσπιση

Η πλαστογραφία αποτελεί ένα από τα σοβαρότερα αδικήματα που μπορεί να διαπράξει κάποιος. Για αυτό είναι ζωτικής σημασίας να αναζητήσετε νομική βοήθεια, εάν κατηγορηθείτε σχετικώς. Οι κατηγορίες για πλαστογραφία μπορεί να έχουν σοβαρές συνέπειες, όπως χρηματική ποινή, φυλάκιση, αλλά προφανώς και βλάβη στη φήμη σας και την κοινωνική σας υπόσταση, η οποία θα επηρεάσει δυσμενώς την προσωπική και επαγγελματική σας σταδιοδρομία.

Το αδίκημα της πλαστογραφίας

Στον Ποινικό Κώδικα το αδίκημα της πλαστογραφίας προβλέπεται και τιμωρείται από το  άρθρο 216, κατά το οποίο στην παρ. 1 αυτού “Όποιος καταρτίζει πλαστό ή νοθεύει έγγραφο με σκοπό να παραπλανήσει με τη χρήση του άλλον σχετικά με γεγονός που μπορεί να έχει έννομες συνέπειες τιμωρείται με φυλάκιση και χρηματική ποινή”. Το αδίκημα αυτό αποτελεί  ένα από τα πλέον συνήθη αδικήματα που βλέπουμε καθημερινά στα ακροατήρια των Ποινικών Δικαστηρίων.

Για τη στοιχειοθέτηση του εγκλήματος της πλαστογραφίας, το οποίο είναι έγκλημα τυπικό, απαιτείται:

α) αντικειμενικώς μεν, η απαρχής κατάρτιση εγγράφου (κατά την έννοια του άρθρου 13 στοιχ. γ’ του Ποινικού Κώδικα) από τον υπαίτιο, ο οποίος το εμφανίζει ότι καταρτίστηκε από άλλον ή η νόθευση γνήσιου εγγράφου, δηλαδή η αλλοίωση της έννοιας του περιεχομένου του, με μεταβολή του τελευταίου, 

β) υποκειμενικώς δε δόλος, που περιλαμβάνει τη γνώση (έστω και με την έννοια της αμφιβολίας) και θέληση των πραγματικών περιστατικών, τα οποία απαρτίζουν την πράξη και

γ) σκοπός του υπαίτιου (υπερχειλής δόλος) να παραπλανήσει με τη χρήση του πλαστού ή νοθευμένου εγγράφου άλλον για γεγονός που μπορεί να έχει έννομες συνέπειες, οι οποίες αναφέρονται στην παραγωγή, διατήρηση, μεταβολή, μεταβίβαση ή απόσβεση δικαιώματος ή έννομης σχέσης ή κατάστασης, δημόσιας ή ιδιωτικής φύσης και μπορεί να αφορούν τον παραπλανώμενο ή τρίτο, ασχέτως αν επιτεύχθηκε ή όχι η παραπλάνηση.

Το αδίκημα της χρήσης πλαστού εγγράφου

Χρήση πλαστού εγγράφου συνιστά κάθε ενέργεια, η οποία, εντασσόμενη στον σκοπό σύνταξης ή τον προορισμό του εγγράφου και κατευθυνόμενη σε παραπλάνηση άλλου, καθιστά αυτό (έγγραφο) προσιτό και παρέχει τη δυνατότητα στον άλλον (εκείνον που επιδιώκεται να παραπλανηθεί) να λάβει γνώση του περιεχομένου του, χωρίς να απαιτείται ο τελευταίος να έλαβε πράγματι γνώση του εγγράφου ή να παραπλανήθηκε (βλ. ενδεικτικώς Ολ. Α.Π. 3/2008, Α.Π. 220/2019). Έτσι, εκτός από το σκοπό παραπλάνησης, που πρέπει να έχει ο δράστης, απαιτείται επί πλέον το πλαστό έγγραφο να έχει τη δυνατότητα αντικειμενικά με τη χρήση του να παραπλανήσει άλλον για γεγονός, που δύναται να έχει έννομες συνέπειες, δηλαδή να είναι πρόσφορο να παράγει σχετικές έννομες συνέπειες, ενώ η επέλευση βλάβης στην περιουσία άλλου δεν αποτελεί στοιχείο του εγκλήματος. Υπέρ των παραπάνω, συνηγορεί και το γεγονός ότι η πλαστογραφία, υπό οποιαδήποτε μορφή (κατάρτιση πλαστού ή νόθευση γνησίου εγγράφου ή χρήση πλαστού εγγράφου), διαπλάθεται στον νόμο ως έγκλημα σκοπού, με τη συστηματική δε ένταξή της στο περί τα υπομνήματα κεφάλαιο του Π.Κ. σκοπείται η ασφάλεια και ακεραιότητα των έγγραφων συναλλαγών και όχι των περιουσιακών δικαίων (Α.Π. 1107/2020).

Τι ποινές προβλέπονται για τα αδικήματα αυτά

Η ποινή για την πλαστογραφία στη βασική της μορφή είναι η φυλάκιση (ως 5 έτη) και η χρηματική ποινή. Την ίδια ποινή αντιμετωπίζει ο κατηγορούμενος για χρήση πλαστού εγγράφου.

Αν ο δράστης όμως των παραπάνω αδικημάτων είχε ως σκοπό να προσπορίσει στον εαυτό του ή σε άλλον περιουσιακό όφελος βλάπτοντας τρίτον ή σκόπευε να βλάψει άλλον, τιμωρείται:

α) εάν το συνολικό όφελος ή η συνολική ζημία είναι ιδιαίτερα μεγάλη, με φυλάκιση τουλάχιστον τριών (3) μηνών και χρηματική ποινή,

β) εάν το συνολικό όφελος ή η συνολική ζημία υπερβαίνει τις εκατόν είκοσι χιλιάδες (120.000) ευρώ, με κάθειρξη έως δέκα (10) έτη και χρηματική ποινή.

Τέλος, αν οι πράξεις των παρ. 1 και 2 στρέφονται άμεσα κατά του νομικού προσώπου του ελληνικού Δημοσίου, των νομικών προσώπων Δημοσίου Δικαίου ή των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης και το συνολικό περιουσιακό όφελος ή η συνολική ζημία υπερβαίνει συνολικά τις εκατόν είκοσι χιλιάδες (120.000) ευρώ, επιβάλλεται κάθειρξη τουλάχιστον δέκα (10) ετών και χρηματική ποινή έως χίλιες (1.000) ημερήσιες μονάδες.

Σε περίπτωση πλαστογραφίας διαθήκης, η κρίση για την περίπτωση στην οποία υπάγεται η άδικη πράξη θα εξαρτηθεί από τα πραγματικά περιστατικά και το ζήτημα αν υπάρχει διακεκριμένη περίπτωση λόγω του κέρδους που επεδίωξε ο δράστης να αποκομίσει παράνομα. Για τα είδη των διαθηκών ενημερωθείτε εδώ.