Αποζημίωση λόγω μόνιμης αναπηρίας

Μια από τις πιο τραγικές περιπτώσεις που μπορεί να προκληθεί σε ένα ατύχημα (εργατικό, τροχαίο) ή εξαιτίας σκοπούμενης σωματικής βλάβης είναι η πρόκληση στο θύμα μόνιμης αναπηρίας. Στο άρθρο αυτό θα αναφερθούμε ως προς το θέμα της αποζημίωσης που δικαιούται το θύμα εξαιτίας της μόνιμης αναπηρίας που έχει συντελεστεί σε βάρος του και τις προϋποθέσεις, που θέτει ο νόμος.

Τι θεωρείται αναπηρία ή παραμόρφωση;

Με βάση την ελληνική νομοθεσία «η αναπηρία ή παραμόρφωση που προξενήθηκε στον παθόντα λαμβάνεται υπόψη κατά την επιδίκαση της αποζημίωσης αν επιδρά στο μέλλον του».

Ως αναπηρία θεωρείται η έλλειψη της σωματικής, νοητικής ή ψυχικής ακεραιότητας του προσώπου.

Ως παραμόρφωση θεωρείται κάθε ουσιώδης αλλοίωση της εξωτερικής εμφάνισης του προσώπου, που καθορίζεται, όχι κατ’ απόλυτη ανάγκη μόνο κατά τα ιατρικά δεδομένα, αλλά και από τις αντιλήψεις του μέσου ανθρώπου.

Ως μέλλον θεωρείται η κοινωνικο-οικονομική, αλλά και η επαγγελματική εξέλιξη, χωρίς να απαιτείται μετά βεβαιότητας η δυσμενής επιρροή της αναπηρίας – παραμόρφωσης στο μέλλον του προσώπου, αρκεί αυτή να είναι δυνατή κατά την συνήθη πορεία των πραγμάτων.

Κατά την άποψη που έχει υιοθετήσει η νομολογία στον επαγγελματικό και τον εν γένει οικονομικό τομέα η αναπηρία ή η παραμόρφωση του ανθρώπου, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, αποτελεί αρνητικό στοιχείο στα πλαίσια του ανταγωνισμού, της οικονομικής εξέλιξης και της προαγωγής του. Μάλιστα, οι δυσμενείς αυτές συνέπειες είναι περισσότερο έντονες σε περιόδους οικονομικών δυσχερειών και στενότητας στην αγορά εργασίας, επιτείνονται δηλαδή σε περιόδους οικονομικής κρίσης. Γίνεται δεκτό δηλαδή ότι οι βαρυνόμενοι με αναπηρία ή παραμόρφωση μειονεκτούν και κινδυνεύουν να βρεθούν εκτός εργασίας έναντι των υγιών συναδέλφων τους (ΑΠ 1106/2019).

Μάλιστα, κατά την ίδια άποψη η επιδίκαση ως αποζημίωση ενός εύλογου χρηματικού ποσού λόγω της αναπηρίας ή της παραμόρφωσης εφαρμόζεται άμεσα χωρίς να απαιτείται κάποια σύνδεση με συγκεκριμένη περιουσιακή ζημία, η οποία, σε κάθε περίπτωση είναι δυσχερές ή και αδύνατον να προσδιοριστεί επακριβώς, το ποσό, επομένως, που δικαιούται ο παθών δεν υπολογίζεται με τα μέτρα της αποζημίωσης, αλλά εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια του δικάζοντος Δικαστή, ο οποίος και θα το καθορίσει κατά την δίκαιη κρίση του σε ευλόγως, λαμβάνοντας υπόψη, το είδος, την έκταση και τις συνέπειες της αναπηρίας ή παραμόρφωσης του παθόντος και αφετέρου την ηλικία, το φύλο, τις κλίσεις του παθόντος και τον βαθμό συνυπαιτιότητάς του.

Με βάση τα ανωτέρω, το θύμα που έχει υποστεί την αναπηρία δικαιούται μιας επιπλέον αξίωσης αποζημίωσης, διαφορετικής από την διάταξη του άρθρου 929 του ΑΚ (αξίωση αποζημίωσης για διαφυγόντα εισοδήματα του παθόντος) αλλά τη διάταξη του άρθρου 932 του ΑΚ και το σύνολο των αξιώσεων μπορούν να διεκδικηθούν από το άτομο σωρευτικά, είτε μεμονωμένα.